Żywopłoty formowane
Naturalne żywopłoty roztaczają niezaprzeczalny urok. A jednak w ogrodach o bardziej formalnym charakterze lub jako tło dla innych roślin odpowiedniejsze są zazwyczaj żywopłoty formowane. Typową rośliną wykorzystywaną na takie żywopłoty jest cis pospolity (Taxus baccata), który na żyznych glebach rośnie zaskakująco szybko. Popularną iglastą rośliną żywopłotową jest także cyprysowiec Leylanda (x Cupressocyparis leylandii), który przycinany, szybko tworzy gęsty, zwarty żywopłot. Buk zwyczajny (Fagus syhatica) nadaje się szczególnie do ogrodów osłanianych wysokim żywopłotem. Buk nie traci jesienią wszystkich swych liści – część z nich, rdzawo wybarwiona, pozostaje na gałęziach przez całą zimę, opadając dopiero na wiosnę. Świeże jasnozielone liście przyciągają ptaki, które w bukowym żywopłocie chętnie szukają schronienia. Żywopłoty z ligustru i suchodrzewu lśniącego (Lonicera nitida), tak popularne w innych krajach europejskich, coraz bardziej tracą na popularności.
Interesujące żywopłoty
Wszystkie rodzaje krzewów mogą tworzyć interesujące żywopłoty o średniej wysokości, zwłaszcza gdy zdobią je kwiaty lub atrakcyjne owoce. Forsycja pośrednia (Forsythia intermedia) odm. ‘Lynwood Gold’ gęsto okrywa się na wiosnę złotożółtymi kwiatami. Nawet jeśli przez resztę roku krzew nie prezentuje się już tak wspaniale, okres jego kwitnienia jest dla wielu ogrodników wystarczającą nagrodą. Podobnie jest z porzeczką krwistą, która coraz częściej zniewala ogrodników swoimi delikatnymi kwiatami o różnych odcieniach czerwieni. Równie wspaniale prezentują się żywopłoty z zimozielonych berberysów. Duże liczne ciernie sprawiają, że żywopłot taki stanowi także skuteczne zabezpieczenie przed intruzami. Krzew ten jest jednak bardzo wrażliwy na mrozy i wymaga okrywania na zimę, a w tych regionach, w których zimy są szczególnie srogie, nie nadaje się do uprawy. Funkcje ochronne może pełnić także żywopłot z ognika szkarłatnego (Pyracantha coccinea), odpornego na niskie temperatury. Dekoracyjnym elementem rośliny są przede wszystkim owoce przypominające nieco owocostany jarzębiny. Jeśli w naszym ogrodzie jest wystarczająco dużo miejsca, możemy się pokusić o żywopłot z róży pomarszczonej (Rosa rugosa), która wspaniale kwitnie, a dodatkowo jest bardzo odporna na choroby. Wyhodowana w Polsce odmiana ‘Adam Chodun’ charakteryzuje się szczególnie intensywnym zapachem. Żywopłot z róży pomarszczonej osiąga zazwyczaj wysokość 1,5 metra i podobną szerokość. Oprócz dużych białych lub różowych kwiatów niewątpliwą ozdobą rośliny są także owoce.
Niskie żywopłoty
Chociaż typowe żywopłoty, które pełnią funkcję osłon przed wiatrem lub wścibskimi spojrzeniami, z reguły mają wysokość przynajmniej 1,5 metra, to jednak w ogrodzie nie brakuje miejsc, w których doskonale prezentują się rzędy dużo niższych, gęsto posadzonych roślin. Niskie żywopłoty, formowane np. z bukszpanu wiecznie zielonego, mogą ciągnąć się wzdłuż ścieżek lub okalać trawnik. Inne rośliny idealne na niskie żywopłoty to: lawenda, hyzop lekarski, rozmaryn, zwłaszcza odmiana ‘Miss Jessopp’s Upright’, oraz przetacznik krzewinkowy (Teucrium fruticans). Z lawendy możemy tworzyć żywopłoty jednogatunkowe, np. lawendy wąskolistnej (Lavandula angustifolia), która tworzy zwarte, regularne kępy wyrastające na wysokość 40-50 cm, lub łączyć ją – sama tak właśnie robię – z lawendą francuską (Lavandula stoechas). Na niskie żywopłoty doskonale nadają się róże karłowate. Najbardziej popularną różą okrywową jest ‘The Fairy’. Charakteryzują ją pokładające się pędy, które okrywają glebę. Kwitnienie zwykle rozpoczyna stosunkowo późno, bo w połowie czerwca. Różowe pełne, drobne kwiaty, zebrane w duże kwiatostany, rozwijają się nieprzerwanie do zimy.
