Olsza (olcha)

Rodzina Betulaceae — Brzozowate

Do rodziny Betulaceae należą drzewa i krzewy o liściach pojedynczych, rozmieszczonych skrętoległe. Rośliny rozdzielnopłciowe jednopien-ne. Kwiaty pręcikowe zebrane w bazie, u niektórych gatunków widoczne już w jesieni, słupkowe — ukryte w bocznych pąkach tworzą kubeczki, grona lub bazie, widoczne na wiosnę. Owocem jest jednonasienny orzeszek. W Polsce występują cztery rodzaje: brzoza, grab, leszczyna i olsza.

Rodzaj Alnus — Olsza (olcha)

Drzewa i krzewy o liściach pojedynczych, piłkowanych lub ząbkowanych, opadających na zimę. Kwiaty pręcikowe są zebrane w wydłużone, zwisające bazie, kwiaty słupkowe — w krótkie, szyszkowate kwiatostany. Owocami są drobne orzeszki wąsko- uskrzydlone.

Olsze rozmnaża się z siewu wczesną wiosną (marzec-kwiecień), z odrośli korzeniowych oraz przez szczepienie lub odkłady, wykonywane wczesną wiosną, np. odmiany zwisające lub strzępolistne. Olsze są umiarkowanie światłolubne, lubią gleby próchniczne i wilgotne, stanowiska chłodne. Użyźniają glebę współżyjąc z bakteriami korzeniowymi wiążącymi azot z powietrza, są użyteczne przy rekultywacji terenów poprzemysłowych. Znanych jest 30 gatunków olszy, z tego pospolicie występują u nas trzy. Zastosowanie mają w krajobrazie otwartym, na wilgotnych terenach (nad wodami).

Alnus glutinosa — Olsza czarna. Pochodzi z północnej Europy, Syberii. Rośnie w całej Polsce zwłaszcza na niżu. Wysokość do 25 m, średnica korony 5-10 m. Kora ciemnoszara, drobno spękana, korona wydłużona, pień prosty, strzelisty, młode pędy i pąki lepkie. Liście odwrotnie jajowate z wyciętym zębem na szczycie. Utrzymują zieloną barwę do późnej jesieni i nie zmieniają jej przy opadaniu.

Olsza pospolita występuje z wierzbami, jesionem, brzozą omszoną, kaliną, czeremchą i kruszyną. Należy ją stosować w zadrzewieniach śródpolnych, na terenach podmokłych, nad brzegami wód. Gatunek w młodym wieku szybko rosnący, krótkowieczny.

Alnus incana — Olsza szara. Pochodzi z Ameryki, Europy, Kaukazu. Drzewo lub duży krzew wysokości do 20 m. Kora gładka, popielatoszara.

Młode pędy omszone. Pąki owłosione, ale nie lepkie. Liście długości do 10 cm, szerokoeliptyczne, ostro zakończone u szczytu, podwójnie piłkowane. Górna strona liścia matowozielona, dolna sinawa i zwykle owłosiona.

Olsza szara odznacza się zdolnością przystosowania do środowiska. Należy ją stosować do rekultywacji terenów poprzemysłowych. U nas występuje głównie w górach, choć jest spotykana również wzdłuż rzek na nizinach. Daje odroślą korzeniowe.

W ogrodnictwie ozdobnym ma zastosowanie odmiana A. incana ,Pendula’ — olsza szara zwisająca, o gałęziach silnie zwisłych lub opadających w dół.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *