Torfowiska rzeczne
Torfowiska rzeczne powstają, jak już sama nazwa w dolinach rzek. Kształtują się one pod wpływem ruchliwych wód przepływowych, które w pewnych okresach podnoszą swój poziom i zalewają tereny przyległe do koryta rzecznego. Wody te płyną po powierzchni torfowiska, niosąc z sobą dużo substancji odżywczych. W zależności od położenia zbiorowisk roślinnych względem koryta rzecznego zmienia się ich stopień nawodnienia.
Najniżej i najbliżej wody leżące, a równocześnie najsilniej podtopione są zbiorowiska trzcinowe, zalane prawie przez cały rok i znoszące doskonale trwałe podtopienie oraz znaczne wahania poziomu wody. Zbiorowisko trzcinowe tworzą wysokie byliny o głęboko zanurzonych kłączach. Dominują wśród nich trzcina (Phragmites communis, tabl. LIX) i pałka szerokolistna (Typha latifolia, tabl. LX). Czasem rośliny te występują masowo, tworząc niedostępne zarośla. Piętro roślin pływających najczęściej nie wykształca się tutaj, ponieważ nie ma po prostu dla niego miejsca, a nie sprzyjają mu również zbyt wielkie wahania poziomu wód i niekiedy zbyt szybki nurt.
Często skład roślinności torfowiska rzecznego bywa bardziej urozmaicony. Piętro wysokich bylin nie tworzy wówczas zwartych zarośli, a obok pałki lub trzciny zjawiają się manna mielec (Glyceria aquatica) i skrzyp bagienny (Equisetum limosum, tabl. XXXVI) oraz rośliny pływające. Powierzchnię wody zasiedlają: grążel żółty (Nupliar luteum), grzybienie białe (Nymphaea alba) oraz olbrzymie masy spirodeli wielokorzeniowej (Spirodela polyrrhiza) i rzęsy drobnej (Lemna minor), pośród której pływa żabiściek pływający (Hydrocharis morsus). Tu i ówdzie widać eliptyczne liście rdestnic (Potamogetn); niektóre ich gatunki tworzą podwodne łany, pośród których pływa rozgałęziona i fantastycznie pozrastana rzęsa trójrowkowa (Lemna trisulca). W starorzeczach łub w spokojniejszych zatokach pojawiają się czasem gęste, pływające łany osoki aloesowatej (Straliotes aloides), sprawiające wrażenie pięknej, zielonej łąki o równej darni szerokich, ułożonych w rozetki liści.
Tam, gdzie jest dość płytko, rośnie jedna z najpiękniejszych naszych turzyc, turzyca ciborowata (Carex pseudocyperus, tabl. XLVIII), a obok niej niepozorna turzyca siwa (Carex canescens, tabl. XLIII). Koło nich wyrastają kępy sitów rozpierzchłego (Juncus effusus, tabl. XXXIX) i skupionego (Juncus conglomeratus, tabl. XXXVIII) oraz sitowie leśne (Scirpus silvaticus, tabl. XLII). Tu i ówdzie sterczą sztywne i wysokie łodygi szczawiu lancetowatego (Rumex hydrolapathum), marka szerokolistnego (Sium latifolum, tabl. XVI), goryszu błotnego (Peucedanum palustre, tabl. XIV) i jaskra wielkiego (Ranunculus lingua, tabl. XXIII). Bezpośrednio na wódzie pływa rozłożysty szalej jadowity (Cicuta virosa, tabl. XV), a obok niego wyrastają wielkie kępy szablastych liści kosaćca żółtego (Iris pseudoacorus). Miejscami masowo występuje ponikło błotne (Heleocharis palustris, tabl. XXXVII). Nad wodą chylą się smukłe, długie wiechy manny jadalnej (Glyceria fluitans, tabl. LV).
Interesujące zbiorowiska roślinne zbliżone do omawianego typu występują w niezbyt starych dołach potorfowych i w zarastających rowach odwadniających. Często masowo rosną tu uczepy: zwisły (Bidens cernuus, tabl. XXVII) i trójlistkowy (Bidens tripartitus, tabl. XXVI), a przy brzegach obok situ rozpierzchłego i skupionego sit siny (Juncus inflexus, tabl. XL).
