WIĄZÓWKA BŁOTNA (FILIPENDULA ULMARIA (L.) Maxim)
Rodzina: różowate (Rosaceae)
Jest to duża bylina, dorastająca do 2 m wysokości. Z grubego, zdrewniałego jej kłącza wyrastają liczne korzenie przybyszowe. Łodyga jest prosta i sztywna, czasem w górze rozgałęziona. Liście przerywanopierzaste, składają się z 2—5 par dużych, szerokojajowatych listków, z wierzchu ciemnozielonych, spodem jaśniejszych, niekiedy okrytych jasnym filcem. Szczytowy listek jest zwykle 3- lub 5-klapowy. Przy nasadzie liścia znajdują się duże, szerokosercowate przylistki.
Liczne, pachnące, żółtawobiałe kwiaty zebrane są w podbaldachy na szczycie łodygi. Okwiat składa się z 5 lub 6 jajowatych płatków korony i tyluż zielonych działek kielicha. Liczne pręciki, prawie dwa razy dłuższe od płatków, początkowo pochylone są nad słupkowiem, później stopniowo rozprostowują się.
Kwitnie w czerwcu i lipcu. Kwiaty zapylane są przez owady.
Z każdego kwiatu po zapyleniu powstaje 6—10 śrubowato skręconych, jedno-nasiennych owocków. Są one rozsiewane przez zwierzęta, wodę i wiatr.
Występuje na całym obszarze naszego kraju wśród wilgotnych łąk, w zaroślach, nad brzegiem wód. Zasięgiem swym obejmuje obszar od północnej Syberii, Ałtaju i wschodniej Mongolii po północną część Półwyspu Bałkańskiego, południowe Włochy, Francję, Hiszpanię, Anglię, Islandię i Półwysep Skandynawski.
PRZYTULIA BŁOTNA (GALIUM PALUSTRE L.)
Rodzina: marzanowate (Rubiaceae)
Bylina ta tworzy cienkie, wiotkie, pokładające się, niezbyt wysokie (do 60 cm), 4-kanciaste łodyżki o brzegach zadzierzysto szorstkich. Liście wyrastają po 4 w okółkach. Blaszki ich są równowąsko podługowate, na szczycie tępe i zaokrąglone.
Luźny kwiatostan umieszczony jest na szczycie łodygi. Kwiaty są drobne z 4-działkowym kielichem i białą koroną, złożoną z 4, zrośniętych u nasady płatków. Słupek z 2-dzielną szyjką otoczony jest 4 pręcikami o czerwonych pylnikach.
Kwiaty przytulii są płytkie i wydzielają dużo nektaru, dzięki czemu zapylane są przede wszystkim przez muchy i chrząszczyki. Okres kwitnienia trwa od maja do sierpnia.
Po zapyleniu powstaje owoc w postaci dwóch zrośniętych z sobą 1-nasiennych, drobniutko brodawkowanych rozłupek.
Przytulia błotna rośnie pospolicie w całej Polsce na mokrych łąkach oraz przy brzegach wód. Występuje w całej Europie i w północnej części Małej Azji.
TOJEŚĆ BUKIETOWA (LYS1MACHIA THYRSIFLORA L.)
Rodzina: pierwiosnkowate (Primulaceae)
Tojeść bukietowa jest dość okazałą byliną, osiągającą 100 cm wysokości. Łodyga jej wznosi się prosto, dołem jest naga, z długimi korzeniami przybyszowymi, górą pajęczynowato owłosiona, często czerwono nabiegła. Liście lancetowate, siedzące, ułożone są po 2 naprzeciwległe; na ich powierzchni znajdują się czerwonawe gruczołki.
Zbite, groniaste kwiatostany wyrastają w kątach liści. Kwiaty są niewielkie, 5 lub 6-dzielne o płatkach złocistożółtych, w górze pokrytych czerwonawymi gruczołkami, przy nasadzie zrośniętych, otoczonych od dołu zielonym kielichem. Pręciki w liczbie 5—6 wystają poza koronę kwiatu. Poza pręcikami znajduje się jeszcze 5 maleńkich prątniczków (płonnych pręcików), umieszczonych między płatkami korony. Słupek pokryty jest czerwonymi gruczołkami. Szyjka jego zakończona jest kulistym znamieniem.
Okres kwitnienia trwa od maja do sierpnia. Kwiaty zapylane są przez owady.
Owocem jest kulista torebka. Znane jest również rozmnażanie wegetatywne przez podziemne rozłogi.
Tojeść bukietowa występuje w miejscach bardzo silnie podmokłych, w zarastających dołach potorfowych i rowach odwadniających, bardzo, często bezpośrednio w wodzie. \a niżu jest pospolita, rzadsza w niższych położeniach górskich. Rośnie w umiarkowanych strefach klimatycznych Europy, Azji i Ameryki Północnej.
