Produkujemy rozsadę
Marzec to okres przygotowywania rozsady warzyw, które będą wysadzane pod osłony lub do gruntu. Warzywa mają duże wymagania świetlne, zróżnicowane wymagania cieplne i wilgotnościowe. Optymalne warunki do produkcji rozsad można zapewnić w ogrzewanej miniszklarence lub tunelu foliowym. W tych pomieszczeniach możemy przygotować rozsady wszystkich uprawianych gatunków.
Rozsadę można też przygotować w mieszkaniu na jasnym parapecie okiennym. Dobrze, jeśli jest to parapet okna o wystawie południowo-wschodniej lub południowo-zachodniej. Ważne jest też czy pod parapetem jest kaloryfer. W zależności od jego położenia możemy „manewrować” temperatura.
Na parapecie nie warto przygotowywać wszystkich rozsad, ponieważ ich jakość nie będzie tak dobra jak przygotowanych w warunkach optymalnych. Warto natomiast przygotować rozsady pomidorów i papryki, które całkiem dobrze znoszą okienne warunki. Polecam też przygotowanie rozsady na najwcześniejszy zbiór: kapusty pekińskiej (dobrze znosi warunki okienne), brokułów (gorsza jakość z okna, ale trudno kupić), sałaty kruchej i sałaty masłowej.
Przed przystąpieniem do produkcji rozsady należy przygotować: nasiona, podłoże, skrzynki wysiewne, palety wysiewne, cylindry. Nasiona powinny pochodzić ze znanych, sprawdzonych firm, gwarantujących ich dobrą jakość. Do uprawy w ogrodach czy na działce, najlepsze są polskie odmiany dostosowane do naszych warunków klimatycznych i upodobań smakowych.
Skrzynki wysiewne powinny zawierać otworki umożliwiające odpływ wody. Bardzo dobrymi pojemnikami, które posłużą nam przez kilka lat są wielodoniczki (palety) wysiewne. Do produkcji rozsad na oknie bardzo przydatne są palety rozsadowe z podstawką. Można je kupić w sklepach ogrodniczych. Rozmiary tych palet to 30 cm x 50 cm plus podstawka. Ilość otworów wysiewnych wynosi od 24 do 50 szt. w palecie.
Dla pomidorów i papryki (do pikowania) potrzebne będą cylindry, najlepiej o średnicy 8-10 cm, dla sałat, kapusty pekińskiej i brokułów o średnicy 4-6 cm. Potrzebne też będą: linijka do wyrównania podłoża i wyznaczenia rzędów, penseta do punktowego wysiewu nasion, folia do przykrycia zasiewów.
PRZYGOTOWANIE ROZSAD
Skrzyneczki lub pojemniki napełniamy przesianym wilgotnym podłożem, lekko przygniatamy linijką, bardzo ważne jest aby podłoże było równe. Palety wysiewne „wielodoniczki” napełniamy przesianym podłożem, najlepiej, jeśli to będzie substrat torfowy przygotowany z torfu wysokiego (włóknisty, jasnobrunatny). Inne podłoża są mniej przydatne, gdyż słabo podsiąkają a rozsada źle się wyjmuje.
Rozsadę brokułów, kapusty pekińskiej i sałat lepiej jest przygotowywać w wielodoniczkach niż w skrzyneczkach. Rozsada będzie wtedy lepszej jakości, a poza tym nie ma już konieczności pikowania.
Sałatę kruchą i masłową możemy wysiać do skrzynki w rozstawie 2 cm x 2 cm lub do wielodoniczek. Na palecie o rozmiarach 30 cm x 50 cm powinno być 42 otwory. Nasiona wysiewa się pojedynczo jeśli są otoczkowane lub po 2 do każdego oczka. Nasiona otoczkowane wciskamy w podłoże na głębokość 0,5 cm, nie otoczkowane przykrywamy bardzo cienką warstwą przesianego substratu lub piasku, zraszamy opryskiwaczem i przykrywamy folią. Palety lub skrzynki ustawiamy na parapecie okiennym w najchłodniejszym miejscu, sałata kiełkuje najlepiej w temperaturze 15-20°C, w temperaturze wyższej od 25°C nasiona nie kiełkują.
Rozsadę kapusty pekińskiej najlepiej przygotować w wielodoniczkach, ponieważ nie lubi przesadzania. Nasiona należy wysiać do oddzielnej palety, na palecie 30 cm x 50 cm powinny być 24 otwory. Nasiona wysiewamy pojedynczo do każdego otworu, wciskając je na głębokość 1 cm. Po wysiewie, zwilżeniu i przykryciu folią ustawiamy na parapecie bezpośrednio nad kaloryferem. Kapusta kiełkuje w temperaturze 22°C po 24-30 godzinach. Po wykiełkowaniu natychmiast należy zdjąć folię, ponieważ siewki będą się wyciągać, a temperaturę obniżyć przesuwając tacę z rozsadą w miejsce najchłodniejsze na parapecie.
Brokuły i kalafiory możemy wysiać na jednej palecie (o 24 otworach), ponieważ mają identyczne wymagania. Nasiona wysiewamy pojedynczo lub po 2 sztuki do oczka na głębokość do 2 cm. Po przykryciu folią ustawiamy tacę w najchłodniejszym miejscu na parapecie. Po skiełkowaniu nasion (2-3 dni) natychmiast ściągamy folię.
Do uprawy amatorskiej pomidorów polecane są odmiany szklarniowe, które dobrze plonują w uprawie działkowej. Warunkiem jest uzyskanie zdrowej, krępej i zaawansowanej we wzroście rozsady. Wysiew nasion pomidorów przeprowadzamy do podłoża w skrzyneczkach w rozstawie 2×4 cm. Nasiona przykrywa się półcentymetrową warstwą piasku. Po zwilżeniu i nakryciu folią, skrzyneczki z wysianymi pomidorami należy ustawić na parapecie nad kaloryferem. Po skiełkowaniu trzeba natychmiast zdjąć folię i przesunąć skrzyneczkę w chłodniejsze miejsce na parapecie.
Produkcja rozsady papryki trwa o około 15-20 dni dłużej niż pomidorów. Optymalny termin wysiewu papryki to początek marca. Nasiona papryki kiełkują długo, a młode siewki rosną wolno. Wschody można przyspieszyć przez moczenie nasion w temperaturze 25-30°C przez 2 doby (naczynka z nasionami papryki należy ustawić na deseczce i położyć bezpośrednio na kaloryferze – trzeba uważać aby woda nie wyparowała). Przed siewem nasiona osuszamy w ligninie. Nasiona wysiewamy pensetą do skrzynki wysiewnej w rozstawie 2 cm x 4 cm, na głębokość 1 cm. Po wysiewie należy podłoże dobrze zwilżyć i nakryć folią.
Przy produkcji rozsady papryki należy pamiętać, że jest to warzywo wyjątkowo ciepłolubne i musi mieć zapewnioną optymalną temperaturę od wysiewu do wschodów 25-28°C, a po wschodach 22-24°C. Jak to osiągnąć w warunkach domowych? Skrzynkę z wysianą papryką należy ustawić na deseczce, którą bezpośrednio stawiamy na kaloryferze do momentu wschodów papryki, w takich warunkach wschody następują po 7-10 dniach. Po wschodach należy zdjąć folię a skrzynkę z wzeszłymi paprykami ustawić na parapecie bezpośrednio nad kaloryferem. Przy niższych temperaturach wschody papryki mogą się przedłużać do 35 dni, a nasiona mogą nawet nie wzejść.
W warunkach domowych można jeszcze przygotować rozsadę selerów, szczególnie naciowych, wysiewając je do skrzynek wysiewnych możliwie rzadko, przykrywając bardzo cienką warstwą piasku. Wymagania selerów są takie jak kapusty pekińskiej.
